Er is meer vraag naar producten met een duurzaamheidskeurmerk en ook het aanbod stijgt. In totaal gaven consumenten in 2020 8,2 miljard euro uit aan dier-, mens- en milieuvriendelijke producten, een stijging van 7% ten opzichte van 2019. Het aandeel van duurzame producten in de totale voedselbestedingen is in dat jaar toegenomen met 2%. Dit staat in de jaarlijkse Monitor Duurzaam Voedsel van Wageningen University & Research in opdracht van het ministerie van LNV.
Vraag en aanbod van duurzaam voedsel zijn in 2020 ondanks het coronajaar toegenomen. De bestedingen aan duurzaam voedsel zijn in één jaar met 7% gestegen, terwijl de totale bestedingen aan voedsel in Nederland met 9% gedaald zijn door de gedeeltelijke sluiting van horeca en andere foodservice. De bestedingen aan duurzaam voedsel daalden in de foodservice ook fors met 46%, maar supermarkten hebben deze daling in de foodservice kunnen compenseren. De bestedingen aan duurzaam voedsel zijn daar met 21% gestegen. Speciaalzaken voor duurzame voeding laten een stijging in de omzet van 9% zien.
Duurzaam voedsel wordt in de Monitor gedefinieerd als voedsel waarbij tijdens de productie en verwerking méér dan wettelijk verplicht rekening is gehouden met milieu, dierenwelzijn en/of sociale aspecten.
Keurmerken
Duurzame producten zijn voor consumenten herkenbaar door een keurmerk. Het ‘Beter Leven’-keurmerk is met circa 3,0 miljard euro het meest verkocht. Gevolgd door de keurmerken ‘Biologisch’ (1,6 miljard euro) en ‘UTZ Certified’ (circa 1,4 miljard euro).
De grootste procentuele stijging is te zien bij producten met de keurmerken ‘On the Way to PlanetProof’ en ‘Rainforest Alliance’ (plus 41%). Dit heeft te maken met het opschalen van deze keurmerken in het assortiment. ASC, het keurmerk voor verantwoorde viskweek, is met 22% gestegen ten opzichte van 2019.
Productgroepen
In 2020 lieten bijna alle productgroepen met een duurzaamheidskenmerk per saldo een groei zien. Vlees en vleeswaren (2.141 miljoen euro, 3% groei ten opzichte van 2019), Houdbare producten, samengestelde maaltijden en overig(1.222 miljoen euro, 17% groei) en Zuivel (1.095 miljoen euro, plus 11%) waren productgroepen met het grootste aandeel in bestedingen van consumenten aan duurzaam voedsel in 2020.
De totale bestedingen aan duurzame koffie en thee daalden met 19%. Deze daling wordt veroorzaakt door de beperkingen in de foodservice door COVID-19. De groei van productgroep Koffie en thee in andere gemeten kanalen heeft het verlies in de foodservice omzet niet kunnen goedmaken, alhoewel de productgroep alsnog de grootste omzetgroei in de supermarkten heeft gehad: plus 34%.
In de periode 2019-2020 laten productgroepen Houdbare producten, samengestelde maaltijden en overig (plus 234 miljoen euro) en Zuivel (plus 218 miljoen euro) de grootste absolute stijging zien. In de supermarkten laten duurzamere Aardappelen, groenten en fruit, Brood, granen, koek en gebak, Eierenen Zuivel samen een groei van om en nabij 30% zien. Bij Eieren heeft dit te maken met het verder uitbreiden van het assortiment van 1 ster ‘Beter Leven’-keurmerk voor scharreleieren.
De bestedingen aan biologisch voedsel (met het keurmerk ‘Biologisch’) zijn nagenoeg gelijk gebleven – er is een daling van 1%. Er werd vooral minder biologische vis gekocht: een daling van 34%. In supermarkten en speciaalzaken voor duurzame voeding is beide 9% meer biologische voeding gekocht, maar er was een daling in de foodservice van 48%.
Monitor online
De Monitor Duurzaam Voedsel is een jaarlijkse publicatie van Wageningen University & Research in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Met de monitor wordt inzicht verkregen in de bestedingen van de Nederlandse consument aan duurzamer geproduceerd voedsel in de verkoopkanalen supermarkten, foodservices en speciaalzaken voor duurzame voeding. De Monitor Duurzaam Voedsel 2020 is voor iedereen te zien op www.agrimatie.nl.