Delta’s en kustvlaktes zijn aantrekkelijke plaatsen om te wonen: vruchtbaar, vlak en bereikbaar vanuit zee. Deze gebieden zijn echter ook kwetsbaar voor klimaatverandering en zeespiegelstijging. Om beter te kunnen voorspellen hoe delta’s zich ontwikkelen is grondige kennis nodig van biogeomorfologie – hoe organismen, stromingen, golven en water- en zandafvoer samen het deltalandschap vormen. Op 16 februari is bekendgemaakt dat Delta-ENIGMA, een project dat zich richt op deze vorming van het deltalandschap, een van de projecten is dat gefinancierd gaat worden vanuit de NWO Grootschalige Wetenschappelijke Infrastructuur (GWI) call. Het project gaat tien jaar duren en ontvangt hiervoor 16 miljoen euro.
Samenwerking
Het project is een samenwerking tussen Universiteit Utrecht, de TU Delft, Universiteit Twente, Wageningen University & Research (WUR), NIOZ, Deltares en TNO. Biogeomorfologie staat centraal in Delta-ENIGMA. Het programma voorziet infrastructuur om de Nederlandse Delta intensief te bemeten en experimenteel te onderzoeken. Hierdoor kan de toekomst beter voorspeld worden en blijft de Nederlandse Delta leefbaar, ook als deze verandert.
“Wij beschikken nog niet over de modellen om veranderingen van delta’s in de komende jaren tot decennia nauwkeurig te voorspellen, vooral omdat onze kennis van de interactie tussen fysische en ecologische processen bij het ontstaan van delta’s ontoereikend is,” vertelt Gerben Ruessink, projectleider van Delta-ENIGMA en hoogleraar aan de Universiteit Utrecht.
Open data en labs
In de tien jaar dat het project loopt, bouwt het project een database van metingen op die vrij beschikbaar is voor wetenschappers, beleidsmakers en delta-managers. Professor Ton Hoitink, projectleider vanuit WUR, vertelt: “Delta-ENIGMA zal de nationale en internationale samenwerking versterken omdat de verzamelde gegevens open en FAIR zijn en de laboratoriumfaciliteiten voor anderen toegankelijk zullen zijn. Het Kraijenhoff van de Leur Laboratorium voor Water- en Sedimentdynamica van WUR zal onder andere gebruikt worden.”
Nederlandse bijdrage aan Europese onderzoeksinfrastructuur
Met de subsidie wordt gespecialiseerde apparatuur aangeschaft waarmee bijvoorbeeld de effecten van verschillende ingrepen aan de Nederlandse delta beter kunnen worden ingeschat. Denk bijvoorbeeld aan drones en 3D laserscanners, maar ook aan de bouw en het gebruik van labs en labfaciliteiten. Delta-Enigma levert daarbij een Nederlandse bijdrage aan de Europese onderzoeksinfrastructuur voor rivier-zeesystemen, DANUBIUS-RI.