Met de juiste landbouwmethoden verminderen agrarische ondernemers hun CO2-uitstoot én slaan koolstof duurzaam op in de bodem. Hoewel deze aanpak veel potentieel heeft, wordt dit momenteel nauwelijks benut.
Boeren ervaren zelf de impact van klimaatverandering dagelijks. Boeren voelen de gevolgen van klimaatverandering aan den lijve. Overstromingen zoals recent in Spanje, langdurige regenval in Nederland, en de extreme droogte van 2018 en 2019 hebben grote impact op hun bedrijfsvoering. Door te investeren in koolstofvastlegging kunnen boeren werken aan een toekomstbestendige landbouwsector en tegelijk een maatschappelijke dienst leveren door koolstof te verwijderen uit de atmosfeer.
Beloning als sleutel
Het stimuleren van boeren om hun werkwijze te verduurzamen vraagt om gerichte maatregelen. Financiële beloning, passende (Europese) regelgeving en educatie over innovatieve technieken zijn hierbij essentieel. Tot op heden zijn deze prikkels echter onvoldoende geregeld. Het Louis Bolk Instituut bracht een nieuwe brochure uit die inzicht geeft in de mogelijkheden voor boeren om koolstofvastlegging te combineren met een verdienmodel.
Experts bij elkaar
Tijdens de conferentie Verdienen met Carbon Farming op dinsdag 3 december in Goirle kwamen meer dan 150 boeren, beleidsmakers, bedrijven en onderzoekers samen. Zij bespraken kansen en knelpunten rondom koolstofvastlegging in de landbouw. Thema’s zoals financiële prikkels, praktijkervaringen en haalbare businesscases stonden centraal.
De dag werd gepresenteerd door Reinier van den Berg, meteoroloog en klimaatwetenschapper. Hij benadrukte het belang van natuurlijke oplossingen: “Technologie zoals CO2-opslag in gasbellen onder de zee is niet de weg vooruit. Koolstofvastlegging via bomenaanplant en de teelt van vezelgewassen voor biobased bouwmaterialen biedt een veel duurzamer perspectief.”
De conferentie werd georganiseerd door Boerennatuur Brabant West, Louis Bolk Instituut en ZLTO in kader van het project ‘Verdienen met Carbon Farming.’
Onderzoek naar impact
Het project ‘Verdienen met Carbon Farming’ onderzocht enkele belangrijke vragen en knelpunten. Zijn de huidige beschikbare methoden en protocollen geschikt om grote aantallen boeren te stimuleren? Hierbij wordt gekeken naar bodemkoolstof, bomen en biobased teelten. Daarnaast worden de businesscases voor deze methoden onderzocht om te bepalen of de projecten financieel haalbaar zijn.
Europees raamwerk
Precies op 3 december is een Europees raamwerk voor de certificering van koolstofverwijdering in werking getreden. Dit raamwerk heeft als doel om de vrijwillige markt voor koolstofcertificaten te stimuleren door de betrouwbaarheid hiervan te garanderen volgens regels die in de hele EU gelden. De verwachting is dat dit raamwerk vanaf 2026 operationeel kan zijn.
Boeren als bondgenoot
De resultaten van het project zijn veelbelovend. Boeren hebben de potentie om een grote bijdrage te leveren aan de strijd tegen klimaatverandering. Het is wel belangrijk dat er praktische methodes en protocollen komen die goed passen bij de boerenpraktijk en dat boeren beloond worden voor het leveren van deze klimaatdienst. Dat is nu nog nauwelijks het geval. Met de juiste ondersteuning en beloning kunnen zij deze rol met succes vervullen. Dit vraagt om samenwerking tussen boeren, beleidsmakers, bedrijven en kennisinstellingen.