Nederland is een grote importeur van producten die door de Europese Commissie worden gelinkt aan ontbossing en landdegradatie. Strengere productie-eisen vanuit Europa zullen weinig doen om bossen en bodem beter te beschermen. Daarvoor moeten vooral de lokale overheden van de producerende landen in actie komen.
Nederland is een belangrijk doorvoerland van grondstoffen als soja, cacao, palmolie en koffie. Dat Nederland een grote importeur is, is dus logisch. Voor veruit de meeste grondstoffen geldt dat het onduidelijk is of en op welke schaal er ontbossing en bodemverschraling heeft plaatsgevonden. Dat komt omdat betrouwbare informatie over de herkomst vaak ontbreekt.
Dat lijkt simpel op te lossen, maar de herkomst van de grondstoffen is vaak diffuus. Bij koffie is er bijvoorbeeld vaak sprake van een blend, en komen de koffiebonen van talloze verschillende plantages en stukken land. Ook wisselen grondstoffen alleen al tijdens hun reis op zee soms drie keer van eigenaar. Er is ontzettend veel onderzoek en data nodig om precies te weten waar grondstoffen vandaan komen.
De Europese ontbossingsregels die volgend jaar ingaan, zullen hier niet veel aan veranderen.
Producenten en handelaren zullen Europa gaan mijden, omdat ze hun grondstoffen op genoeg andere plekken kwijt kunnen zonder dat ze daar ingewikkelde regels hoeven te voldoen. Landen als India en China stellen veel minder vragen.
Bovendien zijn de marges op grondstoffen flinterdun. Betrouwbare data verzamelen en maatregelen nemen tegen ontbossing en bodemverschraling kosten veel geld. Dat betekent dat de Europese consument veel meer zal moeten betalen voor grondstoffen.
Bedrijven die grondstoffen invoeren, verwerken, verkopen en verhandelen moeten natuurlijk hun uiterste best doen om te voorkomen dat er milieuschade in hun ketens voorkomt. Maar dat kan Europa niet als soort koloniale mogendheid opleggen aan de wereld. Westerse landen zijn de grootste veroorzakers geweest van de milieuschade waar de wereld nu mee te maken heeft.
De overheden van de landen waar de grondstoffen worden geproduceerd, moeten daarom het voortouw nemen.