De eerste tractor die rijdt op waterstof gaat binnen afzienbare tijd het land op in Noord-Holland. De EOX waterstoftractor is één van de concrete resultaten uit de provinciale ambitie om het gebruik van waterstof in de agrarische sector (en daarbuiten) snel verder te ontwikkelen. In deze ambitie trekken de gedeputeerden Ilse Zaal en Edward Stigter samen op.
Ilses portefeuille bevat onder andere Economie en Landbouw & Visserij. Als het gaat om waterstof heeft ze een goede collega aan Edward, die onder andere Klimaat & Energie in zijn pakket heeft, waar het thema waterstof onder valt. Samen vertellen zij over het belang van verduurzaming van de economie in de provincie en de rol die waterstof hierin speelt.
Edward: “Twintig jaar geleden spraken we al over de toepassing van waterstof als energiedrager, maar lange tijd lagen er alleen ideeën op de tekentafel. Het is bijzonder om te zien hoeveel vaart er de laatste jaren is gemaakt; inmiddels zijn er concrete plannen voor verschillende waterstoffabrieken, in Groningen rijden bussen op waterstof en hier in Noord-Holland rijdt bijna de eerste tractor. In relatief korte tijd zijn we van theorie naar praktijk gegaan. Nagenoeg alle grote bedrijven zijn ermee bezig en dat biedt perspectief voor kleinere bedrijven – denk aan de ontwikkeling van tank- en onderhoudslocaties. Hoe meer vraag, hoe meer beweging in het geheel.”
Twee waterstoffabrieken in Noord-Holland
Deze ontwikkeling is goed voor duurzaamheid in het algemeen, maar zeker ook voor de agrarische sector. Ilse: “Voor zware machines en voertuigen is volledig elektrisch rijden geen praktisch alternatief: je zou dan enorme accu’s nodig hebben. De combinatie van energie opwekken met waterstof en een elektromotor is daarentegen wél haalbaar. Sowieso zien we dat de agrarische sector een grote slag aan het maken is als het gaat om duurzaamheid. Waterstof speelt hierin een belangrijke rol. Zo zijn er pilots bij bedrijven waarbij zonne- en windenergie op kleinere schaal wordt omgezet in waterstof.”
Edward: “En in groter verband wordt gewerkt aan twee waterstoffabrieken, één in de Kop van Noord-Holland en één onder de lijn van het Noordzeekanaal. De haalbaarheidsstudies hiervoor stemmen positief. Zo’n fabriek is natuurlijk niet bedoeld voor alleen de agrarische sector; dit zou ook een prachtige ontwikkeling zijn voor de logistiek, om maar een sector te noemen. We trekken samen op.”
Waterstof en windmolens: sterke combinatie
In die gezamenlijke tocht is het aan de provincie om innovatie te stimuleren en faciliteren. Ilse: “We proberen partijen bij elkaar te brengen – onder andere samen met de Greenport. Zo is er een samenwerking tussen een windmoleneigenaar, een loonbedrijf dat de mogelijkheden voor een waterstoftractor test, een brandstofleverancier en onderzoekscentrum Vertify. Op die manier kan het hele traject van het gebruik én verbruik van de waterstoftractor worden onderzocht, want uiteindelijk is voor ondernemers de bedrijfsvoering vanzelfsprekend leidend.”
Edward: “Als provincie kijken we ook naar het grotere plaatje. We willen kansen zichtbaar maken. In eerste instantie was het een kip en ei-kwestie: als er geen tanklocaties zijn voor waterstof, wachten ondernemers af met investeren in voertuigen op waterstof. Andersom worden er geen tanklocaties ontwikkeld als er geen concrete vraag naar is. Dat probleem is nu opgelost. Vergeet ook niet dat Noord-Holland een goede uitgangspositie heeft: met de windmolenparken in zee kunnen we veel groene elektriciteit opwekken om groene waterstof te maken. Dat is een van onze sterke punten. En ja, we lopen ook tegen knelpunten aan. Dat hoort er nu eenmaal bij als je iets nieuws ontwikkelt.”
Positieve houding van de agrisector
“Het belangrijkste is dat onderzoeken én ervaringen laten zien dat waterstof ontzettend kansrijk is”, vervolgt Ilse. “Daarnaast is het mooi om te zien dat de sector echt openstaat om hiermee verder te gaan. Dat een agrariër zegt: ‘Geef mij die tractor maar, ik wil ontdekken hoe dit werkt en wat ik ermee kan’. Dat werkt ontzettend motiverend voor iedereen die hierbij betrokken is. Wat ons betreft gaan we op weg naar een complete stoet van waterstoftractors!”