Met innovatie kan sector leidende rol blijven spelen in voedselvoorziening
Doordat de teelt van akkerbouwproducten in Zuid-Europa door klimaatverandering in de toekomst steeds moeilijker wordt en er over de gehele linie een verschuiving in de consumptie van dierlijke naar plantaardige eiwitten plaatsvindt, neemt de vraag naar Nederlandse akkerbouwproducten toe. De sector staat dus voor de uitdaging voldoende gezond voedsel te produceren en tegelijkertijd de druk op het milieu te verminderen. Hiervoor is essentieel dat boeren zich nóg beter wapenen tegen onder meer langdurige droogte tijdens het groeiseizoen. Nieuwe teeltmethoden, waterberging en nieuwe irrigatietechnieken kunnen hierbij helpen. Om de gevolgen van droogte en klimaatadaptatie inzichtelijk te maken voor akkerbouwers hebben ABN AMRO en Wageningen University & Research onderzoek verricht naar de financiële haalbaarheid van zulke innovaties.
Druppelirrigatie kan resulteren in reductie watergebruik
Een veel gebruikte maatregel om droogteschade te voorkomen, is beregening met een waterkanon of sproeiboom. Nu water door droogte steeds schaarser wordt en het risico bestaat dat akkerbouwers in perioden van langdurige droogte aan een beregeningsverbod worden blootgesteld, kijken zij naar andere oplossingen. Een voorbeeld is druppelirrigatie, waarbij water geleidelijk plaatselijk wordt toegevoegd. Dit kan resulteren in een flinke reductie van het watergebruik. Nu staat druppelirrigatie in Nederland nog in de kinderschoenen; vanwege de relatief hoge kosten maken nog relatief weinig akkerbouwers hiervan gebruik. Boeren kunnen daarnaast investeren in waterberging om periodes van droogte te overbruggen. Ook zijn investeringen in veredeling van belang om gewassen en rassen te telen die kunnen gedijen in het veranderende klimaat.
Transitie moet in samenspraak met akkerbouwers, ketenpartijen en overheden vorm krijgen
Of het rendabel is om te investeren in klimaatadaptatie hangt af van het teeltplan, het soort techniek en de grondsoort. In het onderzoek maken ABN AMRO en de WUR inzichtelijk in hoeverre de toename van extreem droog weer kan drukken op de resultaten. De berekende inkomensreductie door klimaatverandering is afhankelijk van het gewas en de locatie. “Door klimaatverandering staan akkerbouwers voor een uitdaging. Een goede waterhuishouding wordt in de toekomst nog bepalender voor het succes van land- en tuinbouwers”, vertelt Nadia Menkveld, Sector Econoom Agrarisch en Food van ABN AMRO. “De overgang naar meer duurzame vormen van akkerbouw dient in samenspraak met akkerbouwers, ketenpartijen en overheden vorm te krijgen. Met deze aanpassingen kan de Nederlandse akkerbouw óók in de toekomst een leidende rol blijven vervullen.”
Het hele rapport is hier te downloaden.