Boeren, tuinders en vissers (leveranciers) hebben regelmatig last hebben van oneerlijke handelspraktijken van grote afnemers. Daarnaast kennen ze hun rechten uit de Wet oneerlijke handelspraktijken in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen (Wet OHP Landbouw) onvoldoende. Deze wet versterkt de onderhandelingspositie van boeren, tuinders en vissers tegenover grotere marktpartijen door oneerlijke handelspraktijken te verbieden. Dat blijkt uit een enquête van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) naar de kennis over de Wet OHP Landbouw. De ACM is de toezichthouder op deze wet en ontvangt graag meer meldingen.
Leveranciers geven aan dat zij vaak te laat worden betaald door hun afnemer. Zij zeggen echter nog meer last te hebben van het eenzijdig wijzigen van contracten door de afnemer. Dat zijn twee voorbeelden van oneerlijke handelspraktijken. Leveranciers zijn eerder bereid een klacht bij de ACM in te dienen over het eenzijdig wijzigen van contracten.
Leveranciers melden mogelijke overtredingen vaak niet bij de ACM
Uit de enquête blijkt dat veel mogelijke overtredingen nog niet bij de ACM worden gemeld. Daarbij spelen verschillende oorzaken een rol.
Veel leveranciers willen het probleem eerst zelf proberen op te lossen met de afnemer. Daarbij speelt mee dat de leveranciers vrezen dat een melding bij de ACM hun relatie met de afnemer kan schaden. Ook de frequentie en omvang van de overtreding speelt een rol bij de keuze om wel of niet te melden. Als iets eenmalig is of weinig (financiële) gevolgen heeft, dan verwachten de leveranciers er niet zoveel last van te hebben en kiest men ervoor om geen melding te doen bij de ACM.
Daarnaast speelt onbekendheid met de Wet OHP Landbouw en met de ACM een rol. Zo’n 75% van de ondervraagde leveranciers kent de Wet OHP Landbouw nog niet. Leveranciers weten vaak ook niet dat ze misstanden kunnen melden bij de ACM.
Bekendheid met de Wet OHP Landbouw moet beter
Het is belangrijk dat leveranciers goed op de hoogte zijn van hun rechten op grond van de Wet OHP Landbouw en hun mogelijkheden als deze wet wordt overtreden door een afnemer. De ACM gaat daarom verder met het voorlichten van leveranciers over deze wet en het toezicht van de ACM. Er worden presentaties en gesprekken gepland bij verschillende organisaties.
Naar aanleiding van de eerste klachten heeft de ACM momenteel meerdere onderzoeken lopen. De ACM hoopt binnenkort de uitkomsten van deze onderzoeken naar overtredingen te kunnen publiceren.
Wie kunnen er melden?
Boeren, tuinders en vissers kunnen een melding doen bij de ACM. Daarnaast kan bijvoorbeeld ook een producentenorganisatie (PO), brancheorganisatie of vereniging van leveranciers bij de ACM een melding doen. Op die manier hoeven individuele leveranciers die last hebben van hun afnemer, niet gelijk bekend te worden gemaakt. Leveranciers kunnen daarnaast ook anoniem een signaal indienen.
Wat doet de ACM met meldingen?
Als een leverancier zich bij de ACM meldt, wordt dat niet meteen kenbaar gemaakt aan de afnemer. De ACM neemt eerst contact op en bespreekt met de leverancier zijn klacht en mogelijke stappen die hij of de ACM kan zetten. Indien onderzoek volgt, kan de ACM bijvoorbeeld vragen stellen aan de afnemer. En als het nodig is kan de ACM de afnemer verplichten zijn gedrag aan te passen of een boete aan de afnemer opleggen. De ACM houdt daarbij zoveel mogelijk rekening met de gevolgen voor de relatie tussen leverancier en afnemer.